Ethics is one of the features of contemporary civilization. It is widely discussed and elaborated upon; it may even be taught or otherwise introduced into one’s life. One of the areas where ethics has become increasingly important is economic activity or, in broader terms, business. Business activity is the domain of Small and Medium-Sized Enterprises (SMEs). It brings about an array of both economic and social benefits. Such activity is performed by persons who differ in many respects (e. g. in (...) terms of age, education, social background, etc.) and whose key purpose is earning profit. Thus, a two-part question presents itself: can an entrepreneur, a businessman, be an ethical person? Is there any room for ethics in their activity? The aim that the researchers have set themselves is to answer the question of whether it is possible to discuss the ethics of the profession of an entrepreneur.The present article constitutes an attempt at entering into a discussion on the place of ethics in business activity. Deliberations based on a review of literature concerning eth­ics and entrepreneurship lead to a single conclusion – entrepreneur ethics should be discussed and potential future entrepreneurs should be taught ethical conduct. (shrink)

Autor artykułu broni tezy, że niektóre systemy obliczeniowe mogą mieć własności semantyczne. Wskazana została klasa systemów obliczeniowych, w których reprezentacje mogą mieć przynajmniej dwie własności: własność odnoszenia się do obiektów (desygnowanie) i własność wspomagania rozpoznawania obiektów oznaczanych przez daną reprezentację (konotowanie). Autor argumentuje także, że własności semantyczne reprezentacji nie zależą wyłącznie od architektury systemów obliczeniowych, w których te reprezentacje występują. Konkretna architektura obliczeniowa nie jest czynnikiem kluczowym, a bodaj najmniej istotne są same rodzaje struktur danych, które mają mieć własności desygnowania (...) czy konotowania. Własność desygnowania czy konotowania nie musi być zlokalizowana w samych reprezentacjach, może być własnością wyższego rzędu, powstającą w mechanizmie wyższego poziomu. Własności semantyczne reprezentacji mogą być wielorako realizowane. Systemy klasyczne, koneksjonistyczne czy też hybrydowe mogą równie dobrze mieć własności semantyczne, jak ich nie mieć. (shrink)

The most important medieval treaty concerning the theory of music is De institutione Musica by Boethius. In this work, he presented an idea of musica mundana, which had been a predominant metaphysical conception of music until 14th century, when it was criticized by Johannes de Grocheo. Nevertheless, some aspects of Boethian doctrine were repeated even in 16th century by some theorists.

This article argues that if contemporary philosophical counseling wishes to perpetuate the spirit of ancient philosophy, it must also incorporate metaphysics. This kind of incorporation means, among other things, regarding as essential the implementation of the meditation practices of certain historical schools of philosophy. Meditation was an inherent feature not only of Eastern schools of thought, but also within Western philosophy. These practices lead to a psychophysical state, known as ataraxia, which causes the perception of reality to undergo a radical (...) change, including occasional “altered states of consciousness,” as they are known by psychology. The author calls such practices “live metaphysics.” He also maintains that, without the inclusion of such metaphysical practices, philosophical counselling and coaching lose their eudemonic character and become a means of hedonistic gratification in the service of the liberated ego of the contemporary man. (shrink)

The article covers Erwin W. Straus’ views on the problem of time and temporal experience in the context of psychopathology. Beside Straus’ published scholarship, including his papers dealing exclusively with the subject of time, the sources utilized in this essay comprise several of Straus’ unpublished manuscripts on temporality, with the primary focus on the 1952 manuscript Temporal Horizons, which is discussed in greater detail and subsequently published for the first time in this journal. In the first part of the article, (...) the author introduces what he considers to be the central tension of the whole of Straus’ work on the issue of time, namely, the tension stemming from a dualistic account of time with its personal and impersonal dimensions. Interpretative developments of this tension are followed covering Straus’ early German works and his late American scholarship. The author presents Straus’ way of overcoming the dualistic account of time and his arguments in favour of what is termed here the “unified view of time”. Of critical importance for the unified view is Straus’ concept of “today”, which is extensively commented upon. In the second part of the article, the author focuses on the psychopathological consequences of the unified view as seen by Straus. A clear-cut boundary between a normal and a psychotic experience of time is supposed to lie in breaking the bond between the personal and the impersonal orders of time, leading to a fundamental estrangement. This view, it is claimed, is already present in a nutshell in Straus’ earliest work, and is elaborated upon later. In conclusion, both the merits and the weaknesses of Straus’ account of temporality are presented. A major advantage is that Straus abstains from a dualistic conception of time and reappraises the often-devalued clock time. A fundamental drawback is that Straus does not venture to explore the pathological varieties of temporal experience and fails to specify the acknowledged differences between, on the one hand, psychotic elements in depressive disorders, and, on the other hand, such elements in schizophrenic disturbances. (shrink)

Does Thomas Aquinas use non-monotonical reasonings? In my recent paper Thomas Aquinas Non-monotonically I argued that he does. However Patryk Pogoda has opposed to my statement. In this paper I try to disarm his arguments. What is more this polemic became for me an occasion to develop some crucial problems concerning non-monotonicity. Before all while answering to some arguments of my opponent I had an opportunity to show that non-monotonical reasoning is a proper way of inferention in theology. The main (...) causes of this fact are: the plurality of meanings in theology, the process of deeper and deeper penetrating the revelation and the fact that information studied in theology is given not by a human, but by God. These three causes create a specific situation for the theologian who cannot translate a revealed information which looks as it was metaphorical to some simple unequivocal sentences. In the starting point he does not know the status of this information and should first trust to God’s word to became aquainted with it, so he has to accept it as it is and on this basis infere what he can. But if he (or another theologian) get some other premises he may dismiss the former correct inference – and this is exactly what we call non-monotonical reasoning. (shrink)

Author: Moskalewicz Marcin Title: AESTHETIZATION OF POLITICS ACCORDING TO HANNAH ARENDT (Estetyzacja polityki w ujęciu Hannah Arendt) Source: Filo-Sofija year: 2005, vol:.5, number: 2005/1, pages: 203-220 Keywords: ARENDT, AESTHETIZATION OF POLITICS, CRITIQUE OF JUDGMENT Discipline: PHILOSOPHY Language: POLISH Document type: ARTICLE Publication order reference (Primary author’s office address): E-mail: www:The article reflects on the problem of aesthetization of politics in Hannah Arendt’s work. It starts with the reconstruction of Arendt’s concept of the human condition, with the intention of placing (...) the political within it. Then, by exploring the theatrical metaphor of political life the author attempts to show in what sense can we say that the political and the aesthetical intertwine in Arendt’s thought. The author also discusses the reproach of the aesthetization of politics and its link to fascism, arguing that paying a closer attention to the distinction between creative and performative arts may help to avoid it. In conclusion, Arendt’s reading of Kant’s Critique of Judgment serves as a basis for a more sympathetic interpretation of her aesthetization of politics, in which the gap between the moral and the aesthetical is reduced. (shrink)

W artykule rozważam opinię mówiącą o rezygnacji z terminu „uporczywa terapia” i o potrzebie zastąpienia go terminem „terapia medycznie daremna”. Ponadto zastanawiam się nad przydatnością podziału środków medycznych na zwyczajne i nadzwyczajne. Opowiadam się przeciwko odrzuceniu terminu „uporczywa terapia”, jak również staram się pokazać, że klasyfikacja środków medycznych, która łączy pary pojęć „proporcjonalne/nieproporcjonalne” i „zwyczajne/nadzwyczajne”, może stanowić skuteczną pomoc w podejmowaniu decyzji o rezygnacji z uporczywej terapii zarówno dla lekarza, jak i dla pacjenta. Przedmiotem refleksji czynię wypracowaną przez Polską Grupę (...) Roboczą ds. Etyki Końca Życia definicję uporczywej terapii oraz jej zmodyfikowaną wersję. Zasadniczym kontekstem prowadzonych analiz są opinie niektórych autorów biorących udział w debatach zorganizowanych przez Polskie Towarzystwo Bioetyczne na temat uporczywej terapii oraz terapii medycznie daremnej. (shrink)

Artykuł jest zaproszeniem do ponownego namysłu nad nienową i niekoniecznie oryginalną kwestią — rolą metafory w pisarstwie naukowym. Bezpośrednim pretekstem jest metafora kompasu, mapy i treningu, a w innym planie „starych bukłaków, do których wlewa się młode wino”. Figur tych używa Sebastian Gałecki jako swoistego zwieńczenia swojej rozprawy Etyka chrześcijańska dla postchrześcijańskiej epoki, konfrontującej koncepcje: etyki sprawności charakteru (cnoty) (Alasdair MacIntyre), sumienia (John Henry Newman) i nowej teorii prawa naturalnego (John Finnis). Pozostawiając na uboczu istotę treści rozprawy, próbuję rozpoznać kilka (...) kwestii i zagrożeń związanych ze stosowaniem przez autorów metafor. Uchodzą one, w nomenklaturze Umberto Eco, za „gorące” i metodologicznie podejrzane elementy tak samej refleksji, jak i sposobu pisania w nauce. Mimo wątpliwości i zastrzeżeń wobec metafory jako figury „nienaukowej”, chciałbym bronić prawa do jej poprawnego używania w filozofii, szczególnie – etyce. Za przykład takiego właśnie użycia uważam ich zastosowanie w książce Sebastiana Gałeckiego. (shrink)

Celem artykułu jest analiza motywu snu i śnienia w komiksach o przygodach Tytusa, Romka i A’Tomka autorstwa Henryka J. Chmielewskiego (1923–2021). Wybór tematu wynika nie tylko popularności tego motywu w jego pracach, lecz także z wieloaspektowości i mnogości odniesień kulturowych. Artykuł podzielony jest na dwie części, w których kolejno będziemy analizować motywy i typy snów pojawiające się w komiksach Chmielewskiego oraz to, jak je rozumiał. Istotne miejsce w tekście zajmować będzie wyjaśnienie czterech funkcji snów, jakimi posługiwał się Chmielewski. Po pierwsze, (...) sen ograniczony jest do spania i traktowany tylko i wyłącznie jako proces fizjologiczny. Po drugie, sen jest motywem powodującym konstruowanie i rozwijania przygód trójki bohaterów. Po trzecie, sen związany jest z praktycznymi aspektami życia codziennego. Po czwarte, Chmielewski posługiwał się snami do objaśnienia struktury psychologicznej bohaterów i przewidywania przyszłości. (shrink)

Article enumerates memoirs and diaries written between the late 16th and the middle of the 17th century in which Russian threads occur. As the review of source texts, it acts as an introduction to research on rich and detailed image of Russia and Russians, emerged from many relics of Old Polish memoirism. Paper debriefs also a current studies related to this issue.

The Earth as Part of the Universe in Saint Thomas Aquinas’ Cosmology (Sum.) . 68 The present article aims at presenting the place the Earth takes in the universe in Saint Thomas Aquinas\' cosmology. The author of the article is of the opinion that Aquinas\' writings, exceeding Aristotle\'s commentary, were a comprehensive attempt at answering the question about the real structure of the universe. In the Dominican scholar\'s methodology a creative aspect can be seen of the critical assessment of the (...) knowledge available in those times. Such an attitude facilitated a further development of cosmology and is the basis of the value of Saint Thomas\' considerations. He still remained within the system of a geocentric world, but he prepared the data for building a new model of the universe. (shrink)

EDUARD VON HARTMANN ON IMMANUEL KANT’S CONCEPT OF THE THING IN ITSELF. Immanuel Kant argues that recognition of the object of knowledge must be limited to the cognitive capacities of the subject. Hartmann takes the view that such an approach to the object of knowledge cannot lead to objectivity. He stated the necessity of the cognition referring to the thing in itself. The thing in itself, despite its fundamental unknowability, must be the basis of all cognition. Thus, our cognition can (...) be achieved only secondarily on the basis of the thing in itself. (shrink)

Refleksja etyczna, niezależnie od jej zaangażowania w rozstrzyganie zagadnień filozoficznych czy metafizycznych, nie powinna tracić zdolności identyfikacji zła w doświadczeniu. Życzyłbym sobie, aby ta książka mogła służyć pomocą w podtrzymywaniu tej zdolności. Z Wprowadzenia.

Wspólne dla różnego typu strukturalizmów matematycznych jest stwierdzenie, że dla matematyki jako nauki prawdziwa jest koniunkcja: a) matematyka jest nauką o strukturach oraz b) matematyka jest nauką dedukcyjną. Przedstawiane są odmienne argumenty na rzecz tych dwóch własności matematyki i różnie rozumiane są pojęcia strukturalności i dedukcyjności, co skutkuje powstawaniem różnego rodzaju strukturalizmów. Twierdzimy, że przy pewnym ustalonym sposobie rozumienia tych pojęć możliwa jest ich równoważność. Argumentujemy na rzecz takiego rozumienia strukturalizmu, które streszcza się w stwierdzeniu: a) matematyka jest nauką o (...) strukturach wtedy i tylko wtedy, gdy b) matematyka jest nauką dedukcyjną. (shrink)

J. Bigelow and R. Pargetter in their work Science and Necessity put forward a theory of the laws of nature as statements objectively different with respect to their modal qualification both from the laws of logic and from contingent truths. Contrary to the latter ones all laws are characterized by necessity. However, there are various kinds of necessity. The laws of logic are characterized by logical necessity, and the laws of nature - by natural necessity. The objective basis for differentiating (...) modal qualification of statements belonging to the particular classes is that laws are truths about possibilities, also the ones that have not been actualized. The source of difference between logical and natural necessity is the differentiation between the range of possibilities described by respective laws. Hence, laws of nature prove to be - which is not mentioned by the authors - a posteriori necessary statements. The modal character has been the basis of the explanation of other considered properties of scientific laws: certain generality and the so-called range void. (shrink)

The paper defends the claim that the mechanistic explanation of information processing is the fundamental kind of explanation in cognitive science. These mechanisms are complex organized systems whose functioning depends on the orchestrated interaction of their component parts and processes. A constitutive explanation of every mechanism must include both appeal to its environment and to the role it plays in it. This role has been traditionally dubbed competence. To fully explain how this role is played it is necessary to explain (...) the information processing inside the mechanism embedded in the environment. The most usual explanation on this level has a form of a computational model, for example a software program or a trained artificial neural network. However, this is not the end of the explanatory chain. What is left to be explained is how the program is realized (or what processes are responsible for information processing in the artificial neural network). By using two dramatically different examples from the history of cognitive science I show the multi-level structure of explanations in cognitive science. These examples are (1) the explanation of human process solving as proposed by A. Newell & H. Simon; (2) the explanation of cricket phonotaxis via robotic models by B. Webb. (shrink)

Punktem odniesienia mojego tekstu jest wystąpienie Ryszarda Panasiuka poświęcone idei świeckości państwa, którą traktuję jako składnik nowoczesności. W kontekście kryzysu wywołanego rozwojem nowoczesności stawiam pytanie o możliwość podjęcia działań prewencyjnych. Utrzymuję, że ich skuteczność zależy od tego, czy możliwe jest spojrzenie na obecną sytuację z perspektywy zewnętrzności (transgresja), do której odnoszą się światopoglądy często pozostające ze sobą w konflikcie. Twierdzę, że świeckie państwo stwarza szansę na owocny dialog tych światopoglądów stwarzając szansę na realizację działań prewencyjnych.

The article presents the interdisciplinary approach of Edwin Hutchins, analyzing his conception of distributed cognition as probably the most important and lasting contribution of anthropology to the repertoire of theoretical tools in cognitive science. At the same time, this conception resulted in one of the most interesting relationships between cognitive science and social sciences. These relationships are made possible by the assumptions of Hutchins’ conception, which directly contribute to interdisciplinary collaboration. His account of distributed cognition has enormous potential, allowing the (...) integration of research into cognitive and social processes. This is also because it breaks with methodological individualism. (shrink)

Problem uzasadnienia demokracji jest jedną z centralnych kwestii, którymi zajmują się specjaliści z zakresu teorii społecznej. Po straszliwych doświadczeniach XX wieku nie jest sprawą łatwą ani jednoznaczną wskazać, dlaczego powinniśmy bronić systemu demokratycznego. Oczywiste jest, że liberalna demokracja minimalizuje zagrożenia jednostki, ale powstaje wtedy kwestia, czy wolność jednostki powinna być centralną wartością, do której wszelkie inne wartości społeczne powinny zostać odniesione. Niniejsza książka dotyka właśnie tego węzłowego dla nowoczesności tematu. […] Autor włożył wiele wysiłku w analizę i interpretację koncepcji Deweya, (...) Habermasa i Rorty’ego. Każdy z tych myślicieli jest autorem skomplikowanych i niejednoznacznych koncepcji. Nie jest więc łatwo w jasny sposób przedstawić ich czasem niezwykle zawiły tok rozumowania. Jedną z wielkich zalet omawianej monografii jest właśnie jasna prezentacja omawianych w niej poglądów”. Prof. dr hab. Leszek Koczanowicz (Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej) „to doskonała książka […]. Świetnie napisana, oryginalna, nowatorska, a jednocześnie przybliżająca polskiemu czytelnikowi istotne aspekty twórczości dwóch spośród najwybitniejszych i najbardziej wpływowych filozofów współczesności”. Prof. Wojciech Sadurski (Sydney University). (shrink)

Problem rozważany w tym artykule dotyczy relacji między zdroworozsądkowym a filozoficznym poznaniem atrybutów Boga. Na przykładzie wszechmocy, wszechwiedzy i wszechobecności Boga dochodzi się do wniosku, że w oparciu o bezpośrednio daną rzeczywistość i przy zastosowaniu tylko poznania zdroworozsądkowego człowiek nie doświadcza tego rodzaju własności w świecie, lecz przypisuje je Bogu. Natomiast sam z siebie nie potrafi ich uzasadnić. Kwestią uzasadnienia problemów, powstających na gruncie poznania potocznego, zajmuje się m.in. filozofia. Dlatego przyjmuje się, że filozofia koryguje i uzupełnia poznanie przednaukowe. Jednakże (...) dla samego orientowania się i uznania wspomnianych przymiotów Boga poznanie zdroworozsądkowe jest wystarczające. --------------- Zgłoszono: 16/01/2021. Zrecenzowano: 09/03/2021. Zaakceptowano do publikacji: 11/05/2021. (shrink)

Artykuł zawiera prezentację, analizę oraz interpretację pojęcia przemocy zbędnej, które pojawia się w piątej części książki Primo Leviego Pogrążeni i ocaleni. Levi podjął próbę uchwycenia przy pomocy tego pojęcia specyfiki przemocy stosowanej przez niemieckich nazistów. Sposób ujęcia fenomenu bezużytecznej przemocy przez tego autora zostaje rozszerzony o dodatkowe relacje świadków oraz ustalenia badaczy, którzy zajmują się sposobem funkcjonowania obozów koncentracyjnych oraz fenomenem nazistowskiego terroru. W ten sposób charakterystyka pewnej formy przemocy, którą wypracował autor, będący jednocześnie jej ofiarą, uzyskuje poparcie i szeroki (...) komentarz. (shrink)